Notizen zu dieser Person
Tijdens en na de Eerste Wereldoorlog zou ze een kindertehuis voor wezen hebben opgericht. Hiervoor zou ze het IJzeren Kruis van verdienste hebben gekregen (een hoge militaire onderscheiding). Neefjes als oom Hans (Johann Lehmkuhl) logeerden hier graag. Hier heeft hij nog verscheidene Joodse gebeden geleerd. Toen de jodenvervolging losbarstte en zij dit kindertehuis niet wilde achterlaten zou ze geweigerd hebben om te vluchten. Daarbij leek het haar niet logisch dat men haar zouden afvoeren, omdat ze immers voor haar goede werken een Kruis van Verdienste had gekregen. Voor de Tweede Wereldoorlog woonde ze met haar echtgenoot in Delmenhorst, waar ze lid waren van de “Jüdische Gemeinde Delmenhorst”. Op 4 april 1940 is zij met haar echtgenoot Nathan Heger gedeporteerd naar Bremen. Op 17 november 1941 zijn zij met een door de Gestapo georganiseerd transport vanuit Bremen naar Minsk gedeporteerd. Hieronder waren ongeveer 35 bewoners uit Delmenhorst. Voor de inrichting van de gaskamers was Minsk (Wit-Rusland) namelijk een belangrijke plek voor de Nazi’s om joden naartoe te sturen. Van november 1941 tot oktober 1942, deporteerden de Duitsers meer dan 35.000 joden vanuit het Duitse Rijk naar Wit-Rusland (getto van Minsk). Velen van hen zijn al in 1941 overleden. De “Generalkommissar” Kube rapporteerde op 31 juli 1942: “In Minsk-Stadt sind am 28. und 29. Juli 1942 10.000 Juden liquidiert worden, darunter 6.500 russische Juden, überwiegend aus Wien, Brünn, Bremen und Berlin im November voriges Jahres nach Minsk auf Befehl des Führers geschickt werden sind. Slechts enkelen van de 90.000 joden in Minsk hebben de oorlog overleefd. Deze informatie is gebaseerd op een lijst van slachtoffers uit Duitsland aangetroffen in: "Gedenkbuch - Opfer der Verfolgung der Juden unter der nationalsozialistischen Gewaltherrschaft in Deutschland 1933-1945", Bundesarchiv (German National Archives), Koblenz 1986. en op “ Geschichte der Delmenhorster Juden 1695-1945” van Enno Meyer http://www1.uni-hamburg.de/rz3a035//Minsk.html Maly Trostenets is een dorp even buiten Minsk in Wit-Rusland. Het is de plek waar een relatief onbekend naziconcentratiekamp tijdens de Tweede Wereldoorlog gevestigd was. Het werd in 1941 gebouwd als concentratiekamp voor Russische krijgsgevangenen (omdat in juni van dat jaar Duitsland Rusland aan had gevallen onder de codenaam Operatie Barbarossa). Op 10 mei 1942 werd het een vernietigingskamp, toen de eerste transporten met joden in Maly Trostenets arriveerden. Het grootste deel van de joden die naar het kamp werden gedeporteerd kwam uit Minsk, maar ook uit Oostenrijk, Duitsland en Tsjechoslowakije kwamen transporten aan. De meeste joden werden direct na aankomst vergast. Toen het Rode Leger in 1944 steeds verder oprukte, bombardeerden de SS het kamp om het bewijsmateriaal van de massamoord te vernietigen. Er zijn geen overlevenden van Maly Trostenets bekend. Aanvankelijk lag schatting van het totaal aantal mensen dat in het kamp werd vermoord tussen de 200.000 tot 500.000, maar tegenwoordig spreekt met over minimaal 40 000 en maximaal 65 000 doden. Tegenwoordig staat er in de overblijfselen van het kamp een monument voor de slachtoffers. Wellicht zijn Mathilde en Nathan niet in Minsk, maar vanuit Minsk naa Maly Trostenets gedeporteerd en vermoord.
Gerard
Hugenholtz
